kasteel predikherenhof_1612192713.jpg
arrow

kasteel Predikherenhof

Plaats waar ik graag ben Door Peter Provenier

Het kasteel Predikherenhof in de Heistraat 16 is een vanouds bekend buitengoed. In de 13de-14de eeuw was hier een ontginningshoeve die in het bezit kwam van de paters Predikheren van Gent. In de 17de-18de eeuw gebruikten zij het als “speelgoed”: het “Predikherengoedje” waar herstellende of op rust zijnde paters dominicanen verbleven. Omstreeks 1815 werd het eigendom van de Gentse advocaat Joseph de Meyer. Rond 1860 kwam het in het bezit van de Gentse procureur Franciscus Vanden Bossche. Na zijn dood werd het verdeeld onder de weduwe en de verschillende kinderen. Het gebouw verkeerde in ruïne toen het in 1908 aangekocht werd door Jozef van Pottelsberghe de la Potterie. Hij liet het in 1909 volledig verbouwen in neorococostijl door architect Henri Vaerwyck (1850-1919) en zoon Valentin (1882-1959). Deze laatste drukte een duidelijker stempel op het uitzicht van de koetshuizen en de dienstgebouwen dan op het kasteel zelf. In 1935 werd het verkocht aan graaf Alexander Paul de Hemptinne (1866-1955), zoon van katoenbaron Carolus en gehuwd met Elise de Kerckhove de Denterghem (1873-1939). Het kasteel is sedert enkele jaren geen eigendom meer van de familie de Hemptinne. Het heeft nog een prachtig omgevingspark dat zich in het noorden uitstrekt tot de Oudespoorweg en recent werd vernieuwd. Het heeft nu zowel een vijver aan de straatzijde als achteraan. Het kasteel werd volledig opgetrokken in Franse steen. De voorgevel telt vijf traveeën met twee bouwlagen en een mansardedak met dakkapellen. Het is geïnspireerd op de rococogevel van de z.g. "Hoofdwacht" op de Kouter te Gent. De middelste deur is afgelijnd door kolossale pilasters met gebogen fronton, met omlijste oculus en met wapenschilden (o.m. van de familie Van Pottelberghe de la Potterie). De geblokte hoekpilasters hebben rocailleconsoles. Het bouwsel achteraan dateert van ca. 1950. Ten westen staan voormalige koetshuizen en dienstgebouwen, eveneens vernieuwd in 1909. De gevels, bedaking en een deel van de gracht met oevers en vijver van het Predikherenhof werden bij besluit van 10/11/1995 beschermd als monument. Het maakt sedert 2003 deel uit van het beschermde landschap ''kastelensite”. In het kader van de realisering van een recreatief netwerk voorziet men de aanleg van een graspad tussen de Heistraat en de Oudespoorweg, naast kasteel Predikherenhof. Bron: artikel van wijlen Arthur De Decker (1952 – 2020) in De Kiosk nr. 30 (juni 2014). Foto Marc Careel (zie fotoboek van Marc: http://users.skynet.be/careelmarc/ ). Interessant om weten is Maurice Maeterlinck, dichter, toneelauteur en nobelprijswinnaar literatuur in 1911 (bekend van o.a. L'Oiseau Bleu - "De blauwe vogel", 1908), op dit Predikherenhof verbleef en niet op kasteel Rijvissche, zoals algemeen werd verkondigd. Dat deze letterkundige in zijn jeugd op bezoek kwam bij zijn grootmoeder in Zwijnaarde is algemeen geweten, doch dat deze grootmoeder toen niet op het Rijvisschekasteel woonde maar wel op het iets verder gelegen Predikherenhof, blijkt uit een artikel van Arthur De Decker en Johan Van Twembeke in het Jaarboek 2017 van Heemkring Scheldeveld. Maurice Maeterlinck (1862-1949) was een geboren Gentenaar die opgroeide in een Franstalige bourgeois familie. Zijn ouders bezaten een landhuis in Oostakker (1873-1902) en daar bracht de jonge Maurice zijn jeugd door. De kleine Maurice logeerde in de periode 1870-1875 geregeld bij zijn grootmoeder (langs moeders kant) Nathalie De Meyere (°1797,+7/11/1875), weduwe van de avoué François Van Den Bossche (1795-1861) die op een kasteel in Zwijnaarde woonde. In 1889 schreef Maeterlinck zijn eerste Shakespeariaans toneelstuk, La Princesse Maleine, dat zich afspeelde in een onbepaalde tijd in een kasteel in Vlaanderen en waarvoor dat Zwijnaardse kasteel als inspiratiebron zou gespeeld hebben. Dat was dus het Predikherenhof, blijkt nu. De boeiende geschiedenis van de kastelen van Zwijnaarde vormde het onderwerp van een tentoonstelling die werd opgezet door de dorpskrant De Kiosk in het JOC Variant en op de kiosk op het dorpsplein tijdens de kunstroute Trackz 2018 op 22 en 23 september 2018 (zie ook De Kiosk nr. 48) Lees ook: https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/26974 .